Crónica 1 dos Pallasos en Rebeldía dende Chiapas (Ano 2007)Crónica 1 de los Pallasos en Rebeldía desde Chiapas (Año 2007)
De chegadas e abrazos
Palenque é case unha prolongación da miña propia orografía emocional, punto de chegada e partida. Cada volta que aparezo nesta cidade mestiza síntome máis apertado polos lazos mexicanos; xa non sei cando veño e cando vou a esta parte do mapa, xa recoñezo as redilas zapatistas ao lonxe, os choferes tocan o cláxon ao pasar xunto de nós…, e as autoridades que van ao centro político zapatista por estes rumbos saúdanme cando chego. É como voltar á aldea…Esa na que non naceches pero que irremediablemente (e para ben) acompaña os teus pasos o resto da túa vida.
Xa sei onde mercar as cousas máis complicadas e raras como madeiras para facer zancos, baterias de iate que duran máis sen recargar, parafina para malabares de lume…. ata sei onde tomar os mellores chilakiles a este lado do Baskhan. Parece mentira pero non deixo de ser un de Lugo, do barrio da Residencia, que soñaba con ser bombeiro cando neno.
Nas comunidades que atravesamos de camiño do V caracol saen nenos a berrar Lokonuk, o nome polo que me coñecen e, mentres pasamos o control militar da nova estrada que están a construir para chegar ao corazón da revolta indíxena deste lares, o ukelele de Illanes acompaña unhas berronas voces que alegran a viaxe e aos compas a base de rancheiras versionadas e parazapatistas.
Chegamos ao caracol media hora antes do que eu lembraba. Esta nova extratexia militarista do goberno ten as súas vantaxes. A Junta recíbenos enseguida e o encontro é realmente amistoso, todo marcha sobre rodas. Temos xira polas comunidades e acordos de pleno para montar a compañía de pallasos zapatistas, documental sobre o mesmo incluido, así que xa só queda visitar o “abuelo ” e darnos o baño de rigor no río que nos viu renacer ao neozapatismo. Chistes traballos , máis reunións… todo é inmensamente belo. Cansos pero alegres, facemos a cea e os preparativos para sairmos pola mañá ao centro de formación zapatista na zona Tila.
Pero antes temos que facer a doazón dos cartos do Festiclown, que trouxemos para as comunidades damnificadas polas inundacións de novembro e, mentras escribimos a carta de entrega, a Txeli emociónase toda. Dalgún xeito, o traballo que facemos durante todo o ano en Coperactiva Cultural acaba, concretado neste acto e neste intre de fraternal solidariedade entre pobos e xentes.
Poderíase dicir que o día foi perfecto, e sí dígoo, pero sobre todo pola aperta de irmáns que nos demos no mercado Cristo e máis eu. El é unhas das persoas que máis aprecio neste caracol, posiblemente a nosa chave dentro deste ata o de agora hermético mundo do zapatismo. El foi o primeiro en ver os beneficios de montar un grupo indíxena
de pallasos e, desde aquela, contanos coa sua amizade.
A caravana parte e algo dentro de min me di que esta viaxe vai ser a mellor de todas.
Coñecemos como “abuelo” a un baúl moi pesado no que vai todo o “atrezzo”. O nome vén dunha broma interna cos compas.
Iván PradoDe llegadas y abrazos
Palenque es casi una prolongación de mi propia orografía emocional, punto de llegada y de partida. Cada vez que aparezco en esta ciudad mestiza me siento más apretado
por los lazos mexicanos; ya no sé cuando vengo y cuando voy a esta parte del mapa, ya reconozco las redilas zapatistas en la lejanía, los chóferes tocan el cláxon al pasar junto a nosotros y las autoridades que van al centro político zapatista por estos rumbos me saludan cuando llego. Es cómo volver a la aldea…..Esa en la que no has nacido pero que irremediablemente (y para bien) acompaña tus pasos el resto de tu vida.
Ya sé dónde comprar las cosas más complicadas y raras cómo maderas para hacer zancos, baterías de yate que duran más sin recargar, parafina para malabares de fuego…. incluso sé donde tomar los mejores chilakiles la este lado del Baskhan. Parece mentira pero no dejo de ser uno de Lugo, del barrio de la Residencia, que soñaba con ser bombero cuando niño.
En las comunidades que atravesamos de camino al V caracol salen niños a chillar Lokonuk, el nombre por el que me conocen y, mientras pasamos el control militar de la nueva carretera que están construyendo para llegar al corazón de la revuelta indígena de estos lares, el ukelele de Illanes acompaña unas altas voces que alegran el viaje y a los compas a base de rancheras versionadas y parazapatistas.
Llegamos al caracol media hora antes de lo que yo recordaba. Esta nueva estrategia militarista del gobierno tiene sus ventajas. La Junta nos recibe enseguida y el encuentro es realmente amistoso, todo marcha sobre ruedas. Tenemos gira por las comunidades y acuerdos de pleno para montar la compañía de payasos zapatistas, documental sobre lo mismo incluido, así que ya sólo queda visitar al abuelo (un baúl con el atrezzo) y darnos el baño de rigor en el río que nos vio renacer al neozapatismo. Chistes, trabajos, más reuniones… todo es inmensamente bello. Cansados pero alegres, hacemos la cena y los preparativos para salir por la mañana al centro de formación zapatista en la zona Tila.
Pero antes tenemos que hacer la donación del dinero del Festiclown, que hemos traído para las comunidades damnificadas por las inundaciones de noviembre y, mientras escribimos la carta de entrega, Txeli se emociona. De alguna manera, el trabajo que hacemos durante todo el año en Coperactiva Cultural se acaba, concretado en este acto y en este rato de fraternal solidaridad entre pueblos y gentes.
Se podría decir que el día ha sido perfecto, y sí lo digo, pero sobre todo por el abrazo de hermanos que nos dimos en el mercado Cristo y yo. Él es unas de las personas que más aprecio en este caracol, posiblemente nuestra llave dentro de él, en el hasta ahora hermético mundo del zapatismo. Él fue el primero en ver los beneficios de montar un grupo indígena de payasos y, desde entonces, contamos con su amistad.
La caravana parte y algo dentro de mí me dice que este viaje va a ser el mejor de todos.
Iván Prado